Jak pomóc dziecku w stresującym czasie egzaminów? Wskazówki dla rodziców ósmoklasistów i maturzystów

Żeby właściwie pomóc dziecku, warto najpierw zrozumieć, skąd bierze się stres. Zacznijmy więc od przyczyn.

Przyczyny stresu przed egzaminem

Stres przed egzaminem najczęściej wynika z:

• lęku przed oceną,
• presji osiągnięcia wysokiego wyniku,
• obawy przed zawiedzeniem rodziny lub nauczycieli.

Dochodzi do tego brak umiejętności właściwego zarządzania czasem czy niewystarczająca liczba przespanych godzin.

Dodatkowo wpływ mają także nierealistyczne oczekiwania (zarówno własne dziecka, jak również narzucone z zewnątrz, przez rodziców czy szkołę).

Najczęstsze objawy stresu przedegzaminacyjnego u dzieci

Do najczęstszych objawów stresu przedegzaminacyjnego należą trudności ze snem, bóle brzucha, spadek apetytu, drażliwość oraz wycofanie z codziennych aktywności.

Ponadto u niektórych uczniów pojawiają się także problemy z koncentracją i nagłe wahania nastroju.

Warto więc bacznie obserwować te sygnały u swojej pociechy. Co jednak zrobić, żeby pomóc dziecku?

10 sposobów na pomoc dziecku w czasie egzaminów

Aby pomóc dziecku w stresującym czasie egzaminów, okazuj zrozumienie, rozmawiaj o jego obawach, buduj pewność siebie i wspólnie zaplanuj naukę.

Zadbaj o sen, zdrową dietę, nawodnienie oraz codzienny ruch swojej pociechy. Ponadto wprowadź techniki relaksacyjne, które pomogą mu wyciszyć się, a także złapać równowagę.

1. Zrozum stres egzaminacyjny

Stres egzaminacyjny to nie fanaberia, tylko realna reakcja organizmu na przeciążenie.

Można to porównać do sygnału alarmowego: „Za dużo, za szybko!”.

I choć nie da się go wyłączyć przełącznikiem jak światła w pokoju, to można go jednak oswoić.

Właśnie dlatego tak ważne są codzienne rozmowy z dzieckiem, odpowiedni rytm dnia, właściwy oddech… i to jedno zdanie:

„Jestem obok Ciebie, niezależnie od wyniku”.

2. Rozmawiaj o obawach i oczekiwaniach

Pamiętaj, rozmowa z dzieckiem to nie przesłuchanie.

Czasem wystarczy zapytać:

„Czego się boisz?”

albo

„Czego od siebie oczekujesz?”,

by uchylić drzwi do prawdziwych emocji pociechy. Bez oceniania, bez rad na siłę.

Taka szczera wymiana nie tylko buduje zaufanie ale także pozwala dziecku oddychać swobodniej (co również ma znaczenie).

3. Buduj pewność siebie dziecka

Pewność siebie nie bierze się znikąd. Trzeba ją cierpliwie budować, cegiełka po cegiełce.

Spraw, by samo poczuło, że ma w sobie siłę, której być może nawet nie przeczuwało.

4. Stwórz plan nauki

Bez planu ani rusz! Gdy dziecko ma w głowie chaos, a materiałów jest tyle, że nie wiadomo, za co się złapać, dobrze ułożony harmonogram to jak mapa w nieznanym terenie.

Uwaga, nie chodzi o grafik rozpisany „na sztywno”, tylko o elastyczny plan z przerwami, dniami na powtórki i czasem na złapanie oddechu.

Dzięki temu nauka przestaje być ekspedycją bez widocznej na horyzoncie mety, a staje się serią małych kroków, które da się ogarnąć.

Pokaż dziecku, że planowanie to nie kara, tylko skuteczny sposób na osiągnięcie celu!

5. Ucz efektywnych technik uczenia się

Efektywne uczenie się to nie tylko „wkuwanie” na pamięć. To przede wszystkim nauka metod, które pomagają przyswajać materiał mądrze, z lekkością.

Spróbuj wprowadzić technikę „rozproszonego uczenia się” – czyli podzielenia materiału na mniejsze porcje i naukę w krótkich, ale regularnych sesjach.

Dobrym rozwiązaniem okazać się może również „mapa myśli”. Pomoże połączyć fakty w logiczną całość, co ułatwia zapamiętywanie.

Innym rozwiązaniem, o którym warto wspomnieć, jest metoda „Feynman’a”, czyli tłumaczenie materiału komuś (lub sobie). To genialny sposób na sprawdzenie, co naprawdę się rozumie.

Nie zapominaj o przerwach! Krótkie chwile relaksu, zwłaszcza te na świeżym powietrzu, pomogą nie tylko zregenerować umysł, ale także poprawią koncentrację.

Nauka to maraton, nie sprint, więc pamiętaj, żeby planować, ale również odpoczywać!

Gdy dziecko stresuje się maturą, każda z tych technik pomoże mu poczuć się pewniej.

6. Wprowadź techniki relaksacyjne

W trudnym okresie przed egzaminami, techniki relaksacyjne mogą być, jak to się mówi prawdziwym zbawieniem.

Warto nauczyć dziecko prostych sposobów na redukcję napięcia, jak głębokie oddychanie czy medytacja.

Również joga, choć może brzmieć jak odległy temat, to w praktyce godny uwagi sposób na odprężenie ciała i umysłu.

Ważne jest, by wprowadzić te techniki do codziennej rutyny dziecka, dając mu narzędzia do radzenia sobie z emocjami.

7. Zadbaj o zdrowy sen

Sen to można rzec podstawa – dosłownie i w przenośni.

To właśnie podczas snu mózg przetwarza wszystkie informacje, które dziecko przyswoiło w ciągu dnia.

Z kolei niedobór snu może prowadzić do pogorszenia koncentracji, zapominania oraz niepotrzebnego napięcia.

Pamiętaj, że sen to nie tylko odpoczynek, ale i naturalny „reset” dla organizmu.

Postarajcie się z dzieckiem ustalić stałą godzinę chodzenia spać, unikajcie elektroniki przed snem (wpływ niebieskiego światła) i dbajcie o spokój w sypialni.

Im bardziej regularny sen, tym lepsza zdolność do radzenia sobie z wyzwaniami egzaminacyjnymi.

8. Zapewnij dziecku zdrową dietę i właściwe nawodnienie

Okej, powiedzmy to wprost, chipsy czy energetyki to nie jest zdrowa dieta dla mózgu.

W czasie egzaminów, szczególnie warto postawić na jedzenie, które naprawdę dostarcza odpowiednich składników odżywczych.

Pełnowartościowe śniadania z jajkami, owsianką czy orzechami dostarczą energii na start. Węglowodany złożone (pełnoziarniste pieczywo, kasze, ryż) to z kolei paliwo na dłuższą metę – nie fundują skoków cukru i nagłych zjazdów.

Omega-3 z ryb, awokado czy siemienia lnianego? Złoto dla koncentracji!

Do tego mnóstwo warzyw i owoców. Taki kolorowy talerz to nie tylko dobry materiał na post na Instagramie, ale przede wszystkim zastrzyk witamin.

A woda? Oj, temat rzeka i to dosłownie. Odwodnienie = zmęczony mózg i ospałość. Dlatego butelka wody zawsze powinna być pod ręką.

Natomiast napoje słodzone… no cóż, niech zostaną na wyjątkowe okazje.

9. Zachęcaj do aktywności fizycznej

Nie trzeba od razu kupować karnetu na siłownię. Wystarczy codzienna porcja ruchu, żeby głowa dziecka zaczęła pracować sprawniej, a stres nie zjadał go od środka.

Szybki spacer z psem, kilka rundek na rowerze, może trochę tańca przy ulubionej playliście? Byle regularnie!

Aktywność fizyczna to naturalny zastrzyk endorfin. Poza tym ruch pozwala się „przewietrzyć” i złapać dystans, zwłaszcza po intensywnej nauce.

Stąd jeśli zastanawiasz się co robić gdy dziecko stresuje się egzaminem, właśnie wtedy warto zaproponować mu chwilę oddechu na świeżym powietrzu.

Bez spiny, bez presji, po prostu dla zdrowia – i ciała, i umysłu!

10. Pomóż dziecku w radzeniu sobie z wynikami

Wynik to tylko cyferki, ważne, ale nie najważniejsze w całym życiu.

Dziecko, które widzi, że nie musi być idealne, dużo łatwiej zniesie ewentualne rozczarowanie.

Twoja reakcja rodzicu? Po prostu kluczowa.

Lepiej przytul pociechę, powiedz:

„jestem z ciebie dumny, że dałeś z siebie wszystko”.

Daj przestrzeń na emocje, ale też nie dolewaj oliwy do ognia.

Przede wszystkim, zachowaj spokój w domu przed egzaminami, to procentuje także po nich.

Reasumując, egzaminy to emocjonalny rollercoaster, zarówno dla dziecka jak i rodzica. Wspierając swoją pociechę poprzez rozmowę, zdrowe nawyki oraz dobrze rozplanowaną naukę, realnie pomagasz mu zmniejszyć stres oraz zwiększyć pewność siebie.

Chcesz wiedzieć, jak pomóc dziecku w stresującym czasie egzaminów? Zacznij od zrozumienia swojego syna czy córki, a reszta pójdzie już łatwiej!