Jak zachęcić dziecko do nauki?

Utarło się powiedzenie zdolny, ale leniwy. Brzmi znajomo? Niestety hasło to dotyczy wielu młodych ludzi. Jak zachęcić dziecko do nauki? Podpowiadamy 15 sprawdzonych sposobów, które pomogą zmobilizować Twoją pociechę do zdobywania wiedzy!

1. Upewnij się, że wiesz, co dziecko myśli o sobie i jak siebie odbiera

Pomagaj dziecku, aby lepiej doceniało niepowtarzalną wartość swojej osoby, często doświadczało akceptacji i miłości w domu. To wzmacnia wiarę we własne siły i przyczynia się do rozwoju możliwości.

2. Doceniaj nawet najmniejsze osiągnięcia swojego dziecka

Najgłębszym pragnieniem każdego człowieka, a w szczególności dziecka jest chęć bycia docenionym.

W związku z tym wyciągaj z dziecka jego mocne strony i podkreślaj je.

Pomijaj niemądre błędy, tak jakby ich nie było. Słuchaj uważnie, okazuj życzliwe zainteresowanie każdą informacją, nawet o drobnych sukcesach (szkolnych, sportowych, czy towarzyskich).

Słuchając bądź w serdecznym kontakcie wzrokowym wyrażającym zadowolenie, akceptację, a nawet podziw. Nie przerywaj wypowiedzi, zadawaj pytania, ułatwiające zrozumienie sprawy.

Pamiętaj, że dzieci, które doznają pochwał, uczą się uznawać wartości. Dzieci, które słyszą słowa uznania, uczą się stawiać sobie cele.

3. Nie reaguj emocjonalnie na trudności dziecka

Zachowaj spokój i daj do zrozumienia, że trudności to nic nowego. Każdy ma zmartwienia, na które znajduje rozwiązania. Utożsamiaj się z uczuciami, które przeżywa Twoje dziecko.

Mówiąc o trudnościach, powstrzymaj się od reakcji polegającej na zbijaniu argumentów dziecka. Z pewnością wydłuża to wychodzenie z kłopotów.

4. Nie obciążaj swoimi ambicjami dziecka

Każdy ma prawo i potrzebę do ochrony własnego „Ja” własnych wyborów, dochodzenia do wartości, prawo do własnych błędów. Dziecko ma swoją godność i potrzeby, zainteresowania i plany. Jako rodzic zapewnij bezpieczeństwo moralne i materialne. Wspieraj, podpowiadaj, nie narzucaj wyborów.

Twoje ambicje, szczególnie przekraczające możliwości dziecka mogą hamować rozwój młodego człowieka. Pamiętaj, każdy ma swoje niepowtarzalne życie.

5. Nie porównuj dziecka do innych

Jeżeli masz krytyczną uwagę, to powiedz dziecku: postąpiłeś poniżej swoich możliwości bez porównywania do kolegi czy koleżanki.

Tylko przekonanie o niepowtarzalności swojej osoby wzmacnia wiarę we własne siły. Pamiętaj, że dziecko samo dokonuje wystarczająco dużo porównań.

6. Wysłuchaj uważnie przekazu dziecka z zajęć w szkole

Witaj z entuzjazmem powrót dziecka ze szkoły. Takie działanie otwiera chęć podzielenia się informacjami szkolnymi.

Podpowiedz, że lekcje pomagają odkrywać świat, dają radość, a także pomagają radzić sobie w wielu sytuacjach życiowych. Z zaciekawieniem zaznacz informację o nowej umiejętności czy sukcesie, które ujawniają się codziennie w szkolnym funkcjonowaniu.

Co więcej, rozważ, jak najlepiej możesz zaspokoić bieżące potrzeby dziecka, które sygnalizuje.

Słuchając przekazu dnia, zapewnij dziecku emocjonalny kontakt, który wyrazić możesz poprzez uznanie, wyróżnienie czy zrozumienie. Jest to szczególnie istotne po trudniejszych przeżyciach w szkole.

7. Przygotuj razem z dzieckiem miejsce do nauki

Wspólnie z dzieckiem ustal, jakie meble i przedmioty są niezbędne, aby nauka w domu miała optymalne warunki.

Wsłuchaj się w podpowiedzi dziecka:

• Gdzie ustawić biurko?
• Jaki fotel wybrać?
• Jaki kolor ma mieć dywan?
• Jakie oświetlenie ma zostać zastosowane?

Upewnij się, że dziecko czuje się dobrze, chce w tym pomieszczeniu przebywać. W rezultacie daje sygnał — to mój mały świat.

Rodzicu, powiedz, że możesz pomóc w ulepszeniu miejsca do nauki. To wymusi chęć działania i współzawodnictwo z samym sobą.

8. Bądź przykładem dla dziecka

Dziecko jest doskonałym obserwatorem sytuacji w życiu rodzinnym, dlatego:

1. Wykonuj swoją pracę z sercem, jakkolwiek byłaby skromna
2. Wypowiadaj swoje racje jasno i spokojnie
3. Staraj się zawsze być sobą, uczucie wobec najbliższych wyrażaj szczerze i prawdziwie
4. Swoje plany i osiągnięcie przekazuj radośnie i przekonująco
5. Zapewnij rodzinie środowisko przyjazne i pełne zrozumienia, miłości oraz zaufania
6. Akceptuj jednakowo każde swoje dziecko
7. Organizuj codzienne życie rodzinne w kategoriach dobra wspólnego
8. Zaplanuj czas na świętowanie (np. wspólne posiłki, urodziny czy czytanie książek)
9. Buduj klimat bezpieczeństwa rodzinnego, które jest niezbędne w rozwoju osobowości dziecka

9. Ucz się razem z dzieckiem

Rodzice mogą się wiele nauczyć od własnych dzieci, ale to dziecko ma wiedzieć, co umie i czy ta wiedza oraz umiejętności będą w życiu pomocne w rozwiązywaniu problemów.

1. Miej informacje na bieżąco jakie tematy i zagadnienia szkolne dotyczą twojego dziecka
2. Bądź otwarty i gotowy na pytania dziecka skierowane do ciebie
3. Staraj się podpowiadać ułatwienia ukierunkowane na praktyczne życiowe rozwiązania
4. W rozmowach z dzieckiem miej na uwadze, że najlepszą nauką jest ta, która jest nagrodą. Człowiek od razu przekonuje się, co wie i jak może tę wiedzę wykorzystać.
5. Organizuj i zachęcaj do działań, które pozwalają dziecku szybko odkryć, że jest super coś wiedzieć i zrozumieć
6. Poszerzaj i wzbogacaj rodzinną sferę działania o wspólne wycieczki, sport, muzykę czy gotowanie. To przygotowuje do przyszłości i radzenia sobie w życiu.
7. Bądź przystępny, nigdy nie zamykaj rozmowy, że wiesz najlepiej, gdyż to blokuje twórcze rozwiązania
8. Pamiętaj, że twoje dziecko przygotowuje się do radzenia sobie w dorosłym życiu, dlatego uszanuj jego pomysły, podpowiadaj, nie blokuj

10. Nie odrabiaj prac domowych za dziecko

Każdy ma swoje zadania do wykonania. Nie pójdziesz za dziecko do szkoły czy pracy, dlatego nie odbieraj mu prawa do własnego działania, błędów, a także sukcesów.

1. Organizuj przyjazne warunki do nauki dziecka w domu
2. Bądź gotowy na sygnały radości i chwile zmartwienia, buntu dziecka w trakcie odrabiania prac domowych
3. Zaplanuj dziecku prace domowe z gwarancją bezpieczeństwa używanych sprzętów
4. Pamiętaj, że tylko choroba dziecka lub dłuższy okres nieobecności na zajęciach szkolnych wymagają większej pomocy i udziału rodzica w nadrobieniu zaległości

11. Pokaż korzyści z nauki

Człowiek uczy się przez całe życie, wszyscy o tym wiedzą, ale dziecko w szkole i w domu musi odbierać sygnały promujące uczenie się jako wartość niezbędną.

Na każdym etapie życia zadajemy sobie pytania:

• Kim jestem?
• Jaki jestem?
• Co osiągnąłem?
• Na co mnie stać?

Przykłady ludzi, którzy osiągnęli w życiu wiele, zawsze idą w parze z systematyczną nauką i pracą nad sobą. Wybitni ludzie przez całe życie uczą się i pracują z ogromnym wysiłkiem, aby zrealizować własne cele życiowe oraz pomagać innym.

Korzyści z nauki są zawsze i wszędzie. Oto kilka przykładów:

• Rozwój umiejętności osobistych i społecznych
• Zdolność do zdobywania i przetwarzania informacji
• Umiejętność elastycznego i twórczego stosowania w różnych sytuacjach nabytej wiedzy i umiejętności
• Budowanie własnej osobowości związanej z poznawaniem siebie i oceny innych ludzi
• Umiejętność planowania i osiągania celów
• Umiejętność pokonywania trudności, odporność na stres
• Rozwój zainteresowań, refleksji nad zachowaniami i wartościami w życiu

12. Wzbudź w dziecku ciekawość świata

Najważniejszym etapem życia jest dzieciństwo. Co istotne, ten okres kształtowania postaw i rozwijania zdolności, decyduje o przyszłości. Najskuteczniej wzbudzisz ciekawość świata, jeżeli będziesz:

• Odpowiednio stymulować wszystkie zmysły dziecka
• Starać się, aby dziecko badało, dociekało, marzyło i radowało się z poznawania nowych rzeczy
• Pozytywnie motywować, to znaczy wyzwalać chęć do ciągłego poznawania nowych rzeczy
• Organizować sytuacje wyzwalające własną aktywność (akceptuj próby i błędy, one pozwalają być mądrzejszym i uważniejszym)
• Dbać o zasoby emocjonalne w rodzinie (gdzie miłość, akceptacja oraz zrozumienie wzmacniane są słowami, uśmiechem, czułością, poczuciem pewności)

13. Stosuj różnorodne metody przekazu

Dobieraj środki dydaktyczne tak, aby docierała złota reguła postępowania metodycznego, „słyszę i zapamiętuję, widzę oraz pamiętam, działam, a także rozumiem”.

• Organizuj sytuacje wymagające skupienia uwagi, myślenia poprzez stawianie problemów, dostosowanych do możliwości poznawczych dziecka
• Obserwuj i odczytuj z twarzy dziecka, czy rozumie co do niego mówisz
• Różnicuj wymagania, pamiętaj o relaksie
• Jako rodzic, nie musisz być zawsze najważniejszy i najmądrzejszy
• Zadbaj o dobrą organizację i wspaniałą atmosferę, to zawsze wyzwala chęć działania, pozwala osiągać małe sukcesy, daje radość i prowadzi do twórczości
• Doceniaj nawet najmniejsze osiągnięcia, wspieraj i zawsze stymuluj

Podsumowując, odpowiednio dobrane i różnorodne metody przekazu, pomogą zachęcić dziecko do nauki.

14. Wyrób nawyk systematycznej nauki

Współczesne rozumienie nauki to nie tylko przekazywanie wiedzy o otaczającym świecie. Dlatego tak ważne jest kształtowanie umiejętności przenoszenia wiedzy szkolnej do życia codziennego.

Przede wszystkim dostarczanie treści pozwalających młodym ludziom zrozumieć samych siebie. W rezultacie zaplanować i realizować własny rozwój.

Nie można zapominać, że dzieci mają dostęp do różnych źródeł informacji. Dzięki czemu mogą uzupełniać, pogłębiać, a nawet weryfikować treści uzyskane w szkole.

Dlatego nawyk systematycznej nauki będzie udziałem dziecka, jeżeli spełnione są warunki takie jak:

1. Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów i na tej bazie stale pobudzają ich do refleksji nad realizacją indywidualnych możliwości w konkretnych działaniach dnia codziennego
2. Rodzice kształtują pozytywne postawy wobec umiejętności dziecka jego mocnych i słabych stron
3. Rodzina szanuje indywidualność dziecka i czyni wszystko, aby umożliwić odkrywanie i rozwijanie jego możliwości
4. W domu dobrze zaprojektowany proces uczenia się stymulujący aktywność wyzwala chęci i możliwości do zdobywania nowej wiedzy oraz informacji
5. Rozbudzanie, a także wzmacnianie zainteresowań budzi chęć systematycznego działania

15. Zapewnij odpoczynek

Zdobywanie wiedzy o otaczającym świecie, podejmowanie decyzji, tworzenie własnego systemu własności, jest możliwe tylko wtedy, gdy pamiętasz o odpoczynku i regeneracji.

Koncentracja w toku myślenia i rozwiązywaniu zadań wymaga wysiłku. Trzeba uruchomić wypoczynek, aby proces samoregeneracji wspierał kolejne działania. Rodzice najlepiej znający swoje dziecko mogą uruchomić możliwości wdrażające je do samodzielnego organizowania wypoczynku poprzez:

1. Inicjowanie pozytywnego myślenia, oderwania od niepowodzeń
2. Zachęcenie do przerwy w chwilach niepowodzeń z zadaniami
3. Praktykowanie drobnych życzliwości słownych i rzeczowych
4. Zachęcanie do odłożenia na chwilę zadania, gdy wysiłki dziecka nie dają pożądanego wyniku
5. Organizowanie życia rodzinnego w duchu wzajemnego zrozumienia się w chwilach zmęczenia, zniechęcenia, ale także sukcesów każdego dnia. Ciepło, intymność, kameralność i pewność, że mogę liczyć na rodzinę, pomaga w wypoczynku.
6. Regulowanie i zachowanie równowagi, partnerstwa i stanowczości, miłości oraz odpowiedzialności. Dawkuj proporcjonalnie uczucia i wymagania, aby wypoczynek nie był lenistwem